به نقل از «فارس»

«دانشمند یک درصد برتر یا ۲ درصد برتر» به چه معناست و چه تعداد ایرانی این عنوان را کسب کرده‌اند؟

تاریخ انتشار: ۲۹ مهر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۹۲۷۶۱۸

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، هر فردی که به هر طریقی در زمره دانشگاهیان به شمار رود حتما عنوان «دانشمند یک درصد برتر یا ۲ درصد برتر» را شنیده است، اما شاید برای برخی هم سؤال باشد که اصلا این عنوان یعنی چه و به کدام دانشمندان اطلاق می‌شود؟

امروزه استناد به عنوان مهم‌ترین شاخص تعیین میزان اثرگذاری در پژوهش در سطح بین المللی پذیرفته شده است و به این صورت است که اگر تولید علمی دانشمندان کشورهای مختلف استناد بیشتری دریافت کند از کیفیت بالاتری برخوردار است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

پژوهشگران یک درصد برتر جهان

پایگاه شاخص‌های اساسی علم (پایگاه ای اس آی ESI) که هر ۲ماه یک بار پژوهشگران و مؤسسات یک درصد برتر جهان، کشورها و مجلات ۵۰ درصد برتر جهان را براساس شاخص استناد و در یک بازه زمانی ۱۰ ساله معرفی می‌کند.

اما تعیین دانشمندان یک درصد برتر به چه صورت انجام می‌شود؟ نویسندگان ابتدا براساس مجموع استناد‌های دریافتی (در بازه زمانی ۱۰ ساله) در رشته‌‌های ۲۲ گانه علم مشخص و سپس یک درصد اول آن‌ها انتخاب می شوند.

با وجود اینکه دسته بندی ۲۲گانه ارائه شده توسط ESI بسیار کلی است، اما فعالیت ‌های یک پژوهشگر می تواند در چند دسته بندی قرار گیرد. برای قرار گرفتن در جمع پژوهشگران یک درصد برتر، آستانه استنادی تعیین شده است که هر دو ماه یکبار بروزرسانی می‌شود.

چگونه می‌توان جزء دانشمندان یک درصد برتر قرار گرفت؟ قرارگرفتن در جمع پژوهشگران یک درصد برتر دنیا نیازمند به کارگیری راهبردها و راهکار‌های مناسب و همچنین تلاش و پشتکار است، نگاهی به تعداد پژوهشگران یک درصد برتر کشور به نسبت کل اعضای هیات علمی کشور موید این ادعا است.

می‌خواهید بدانید در کشور ما چه تعداد دانشمند یک درصد برتر و دو درصد برتر وجود دارد؟

بیش از ۸۴۰ دانشمند یک درصد برتر و بیش از ۱۹۰۰ دانشمند ۲ درصد برتر دنیا را داریم.

محمدعلی زلفی‌گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در این رابطه گفته است: ما امروزه بیش از حدود هشتصد حدود ۸۴۰ دانشمند یک درصد بین المللی داریم که این‌ها بر اساس تعداد ارجاعات علمی‌شان در دنیا جزء یک درصد برتر در رشته خودشان هستند.

به گفته وی، بیش از ۱۹۰۰ دانشمند ۲ درصد بین‌المللی را داریم که این‌ها هم جز سرآمدان علمی هستند در حالی که تا قبل از سال ۱۳۸۳ ما اصلاً دانشمند یک درصد برتر نداشتیم یا تعدادشان خیلی محدود در حد ۳ تا ۴ نفر بودند، این نشان می‌دهد که ریل گذاری در آموزش عالی توسط پیشکسوتان ما ریل گذاری درستی بوده است.

تازه‌ترین به روزرسانی «فهرست دانشگاه استنفورد» نیز در مهرماه ۱۴۰۲ مقارن با اکتبر ۲۰۲۳ منتشر شد، این فهرست، عملکرد استنادی نویسندگان را به ازای بروندادهای پژوهشی منتشر شده آنان در بازه زمانی ۱۹۶۰ تا ۲۰۲۲ در پنج حوزه موضوعی اصلی، ۲۲ حوزه موضوعی فرعی و ۱۷۴ رشته تحلیل کرده و بر این اساس، نویسندگانی را که در زمره پژوهشگران پراستناد دو درصد برتر جهان قرار گرفته اند معرفی کرده است.

علاوه بر آن «فهرست دانشگاه استنفورد» نسخه دیگری هم منتشر کرده است که در نسخه دوم فهرست پژوهشگران پراستناد دو درصد برتر جهان بازه زمانی استنادهای تحلیل شده، بازه زمانی استنادهای دریافتی یک ساله است.

فهرست پژوهشگران پراستناد دو درصد برتر ایران بر اساس عملکرد استنادی یکساله در سال ۲۰۲۲، تعداد ۲۱۳۸ پژوهشگر با وابستگی سازمانی جمهوری اسلامی ایران در میان تعداد کل ۲۱۰.۱۹۸ پژوهشگر بین‌المللی حضور دارند.

تعداد ۸۶۹ پژوهشگر با وابستگی سازمانی جمهوری اسلامی ایران در فهرست منتشر شده بر اساس عملکرد استنادی در دوران خدمت علمی، در میان تعداد کل ۲۰۴ هزار و ۶۴۳ پژوهشگر بین‌المللی حضور دارند.

سید احمد فاضل زاده رئیس مؤسسه ISC در رابطه با این آمار گفته است: موسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC)، به عنوان «قلب و مغز علم و فناوری کشور» وظیفه سنجش و پایش عملکرد علمی ایران و دیگر کشورهای اسلامی را بر پایه تحلیل­ های علم ­سنجی به عهده دارد، هر ساله آخرین یافته ­های علم­ سنجی برگرفته از منابع و مراجع معتبر مختلف را تحلیل و گزارش می­‌کند، یکی از این گزارش‌ها، بر پایه آخرین یافته­‌های پروژه مشترک الزویر و گروهی از پژوهشگران دانشگاه استنفورد که به «فهرست دانشگاه استنفورد» معروف شده است انجام می‌شود که براساس تازه ­ترین بروزرسانی این پایگاه در مهر ماه ۱۴۰۲ (اکتبر ۲۰۲۳) تعداد ۲۱۳۸ پژوهشگر با وابستگی سازمانی جمهوری اسلامی ایران در میان تعداد کل ۲۱۰.۱۹۸ پژوهشگر بین‌المللی حضور دارند.

به گزارش فارس، با وجود چنین پیشرفتی در زمینه استناد به مقالات دانشمندان ایرانی، نباید فراموش کرد که مهمترین رکن در پژوهش، مسأله محوری است به طوریکه در کوتاه مدت یا بلندمدت بهترین هدف برای پژوهش، تبدیل علم تولید شده به ثروت و قدرت است، بنابراین تبدیل شدن به پژوهشگر یک درصد برتر بین المللی به تنهایی نمی‌تواند هدف مناسبی باشد.

البته وزیر علوم در این رابطه نیز اهدافی را مطرح کرده و به گفته وی برنامه ریزی‌هایی برای ترویج مسأله محوری در مقالات صورت گرفته است.

به گفته زلفی‌گل، نظام آموزش عالی بر تربیت نیروی مسأله محور معطوف است که تاکنون گام‌های مهمی در این مسیر برداشته شده است و نمونه‌ای از همکاری مسأله محور، مشارکت با وزارت صنعت، معدن و تجارت در پرداختن به موضوعات مهم و اساسی صنعت است.

پایان پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: پایگاه استنادی جهان اسلامی دانشمندان ایرانی دانشمند یک درصد برتر دانشمند دو درصد برتر رتبه ایران در جهان پژوهشگران یک درصد برتر دانشمند یک درصد برتر دانشگاه استنفورد درصد برتر جهان دو درصد برتر بازه زمانی بین المللی ۲ درصد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۹۲۷۶۱۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مردان سال گذشته بیشتر از زنان فوت کردند

طبق آمار ثبت احوال کشور از تعداد فوتی‌های ثبت شده در سال ۱۴۰۲، مردان بیشتر از زنان فوت کرده‌اند.

به گزارش ایسنا، در سال ۱۴۰۲ مردان ۵۵.۶ درصد و زنان ۴۴.۴ درصد از ثبت فوت ها را به خود اختصاص داده‌اند که این میزان در مدت مشابه سال قبل(۱۴۰۱) برابر ۵۶.۶ درصد برای مردان و ۴۳.۴ درصد برای زنان بوده است.

همچنین آمارهای ثبت شده در سازمان ثبت احوال کشور نشان می‌دهد در مقابل هر ۱۳۰ مرد فوت شده، ۱۰۰ زن فوت شده‌اند.

بر اساس گزارش روابط عمومی سازمان ثبت احوال کشور، در سال ۱۴۰۲ تعداد ۴۴۲ هزار و۲۱۳ رویداد فوت به ثبت رسیده است که این میزان نسبت به مدت مشابه سال قبل با تعداد  ۴۱۸هزار و ۷۴۱  رویداد فوت ثبت شده، ۵.۶درصد افزایش داشته است.

انتهای پیام